Najczęstsze zwiastuny to:

• Zmiany nastroju (depresja okołonapadowa)
• Rozdrażnienie (wybuchy agresji, płaczliwość)
• Zmęczenie
• Bóle głowy
• Zaburzenia koncentracji
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
• Kłopoty z zasypianiem
• Niesprecyzowane odczucia „że coś jest nie tak”

U części pacjentów w czasie trwania tych objawów obserwuje się zmiany w EEG, które mogą na minuty, godziny czy dni poprzedzać napad. Mechanizm powstawania zwiastunów nie jest dobrze poznany, aczkolwiek jest przedmiotem wielu badań pod kątem potencjalnego wykorzystania tego okresu do ostrzeżenia pacjenta przed zbliżającym się napadem. Być może w przyszłości możliwe byłoby opracowanie urządzenia ostrzegającego, które wykrywałoby zmiany w EEG, nawet dla osób nie odczuwających zwiastunów.

Co więcej, osoby które znają swoje zwiastuny mogą próbować zapobiec wystąpieniu napadu poprzez unikanie czynników wyzwalających napad ( np. unikanie sytuacji stresujących, zapewnienie sobie wystarczającej ilości snu) lub przyjęcie doraźne leków, albo naukę technik behawioralno-relaksacyjnych.

W odróżnieniu od zwiastunów, tzw. aura jest w istocie napadem częściowym prostym czuciowym:
– wzrokowym – chory widzi błyski
– słuchowym – chory słyszy dźwięki
– węchowym – chory czuje specyficzny zapach
Chorzy mogą też czuć specyficzne smaki lub wrażenia dotykowe na skórze.

Aura poprzedza na kilkanaście sekund napad częściowy złożony lub wtórnie uogólniony, ale może też się samoograniczyć lub być kontrolowana przez osobę chorą, zwłaszcza w przypadku napadu częściowego prostego. Pacjenci podają, że muszą wówczas skupić się na jakimś problemie, chodzić lub powtarzać określone słowa, a więc starać się odwrócić uwagę, lub rozcierać kończynę (w przypadku gdy napad polega na uczuciu mrowienia lub drętwienia).

Zarówno chorzy odczuwający zwiastuny jak i aurę są nadzieją na wypracowanie systemu ostrzegającego przed napadem i technik ograniczających ryzyko wystąpienia napadu.

Na podst. „Zwiastuny napadów i samokontrola” dr n. med. Beata Majkowska-Zwolińska EPI 1/2009

Post Zwiastuny napadu padaczkowego a aura pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.

Uczeni starali się od wieków sprecyzować warunki biometeorologiczne, które w szczególny sposób wpływają na częstotliwość napadów padaczkowych. Wśród podstawowych przyczyn wymienia się:

• Wysoką temperaturę powietrza, duże różnice w temperaturze
• Niską zawartość tlenu w atmosferze
• Gwałtowne zmiany ciśnienia atmosferycznego
• Wysoka wilgotność powietrza
• Duże zachmurzenie, ciemność lub przeciwnie duże nasłonecznienie
• Wyładowania atmosferyczne

Wśród opisywanych badań naukowych na uwagę  zasługują te, przeprowadzone w latach 90-tych w Klinice Neurologii i Epileptologii CMKP w Warszawie we współpracy z Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW). Obserwacji poddano 72 pacjentów, którzy w czasie hospitalizacji mieli 185 napadów padaczkowych. Jednocześnie IMGW dostarczył dane dotyczące czynników biometeorologicznych w czterech sześciogodzinnych przedziałach każdej doby w roku.
Analizowano korelacje między występowaniem napadów a 12 wskaźnikami i 11 kompleksami pogodowymi. Badanie wskazują, na kilka podstawowych czynników pogodowych mających związek ze wzrostem częstości napadów.

• Wysoka temperatura
• Niska zawartość tlenu w atmosferze
• Wysoka prężność pary wodnej w powietrzu
• Gwałtowne zmiany wszystkich powyższych czynników

Podobne wyniki uzyskali uczeni z Kliniki Neurologii ze Specjalistycznego Szpitala Wieloprofilowego w Katowicach. W roku 2011 zespół lekarzy neurologów  opublikował w Neurologii i Neurochirurgii doniesienie na temat dwuletniej obserwacji zapisów EEG u 30 chorych na padaczkę, zgłaszających związek liczby napadów a warunkami pogodowymi. U pacjentów wykonywano badanie EEG dwukrotnie w każdej porze roku, zarówno w czasie stabilnego, jak i zmiennego ciśnienia atmosferycznego i temperatury powietrza. Dane meteorologiczne uzyskano z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Katowicach. W sumie wykonano 240 zapisów EEG.

Zwrócono uwagę, że największy wpływ na ilość napadów padaczkowych miała niestabilna pogoda i to szczególnie w okresie zimy, wiosny i jesieni. Latem zmienność aury nie miała tak znaczącego wpływu na samopoczucie osób chorych na padaczkę. W okresie lata tylko u 7% pacjentów odnotowano wpływ zmian warunków atmosferycznych na częstość napadów, podczas gdy w okresie wiosny, jesieni i zimy zmienne warunki atmosferyczne powodowały zwiększenie częstości napadów prawie u połowy chorych zgłaszających taką zależność.

Zmiany napadowe w EEG (także subkliniczne – czyli bez widocznego/odczuwanego napadu padaczkowego) odnotowano najczęściej w zimie (odpowiednio u 43,3% kobiet i 63,33% mężczyzn).

Inne zagraniczne publikacje medyczne wskazują na możliwy związek większej ilości napadów, a nawet zespołu nagłej śmierci ze zmianami pola magnetycznego powyżej 50nT (plamy na słońcu).

Ponieważ jednak trudno jednoznacznie powiązać zmianę pogody z napadem padaczkowym, nie można farmakologicznie przeciwdziałać reakcji chorych na padaczkę. Nie może być mowy o zwiększaniu dawki leków przeciwpadaczkowych w okresie niekorzystnych warunków pogodowych. Jedynym sposobem wykorzystania informacji o nadchodzących zmianach pogody może być  minimalizowanie skutków tych zmian:

• ochładzanie organizmu i przyjmowanie dużej ilości płynów w czasie wysokich temperatur ale z uwzględnieniem faktu, że nadmierna ilość płynów może zmniejszyć stężenie leku w organizmie.
• unikanie zwiększonego wysiłku w czasie upałów
• unikanie zaduchu i wietrzenie pomieszczeń
• unikanie pomieszczeń o dużej wilgotności
• rezygnowanie z nadmiernej aktywności w okresie przechodzenia frontów atmosferycznych
• szczególnie uważne w tym czasie regularne przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych, wysypianie się, unikanie alkoholu i innych używek, oraz u osób światłoczułych – fotostymulacji.
• uniknie dużych różnic temperatur – przechodzenia z silnie klimatyzowanych pomieszczeń do bardzo nagrzanych

Na podst.
Weird Epilepsy Triggers…, epilepsytalk.com/2011/09/19/weird-epilepsy-triggers…/
Częstość napadów i czynność bioelektryczna mózgu u chorych na padaczkę w czasie stabilnego i zmiennego ciśnienia atmosferycznego i temperatury powietrza w różnych porach roku – doniesienie wstępne E. Motta, A.Gołba, A. Bal, Z.Kazibutowska, M. Strzała-Orzeł Neurologia i Neurochirurgia Polska 2011; 45, 6: 561-566
Nadmierne przegrzanie ciała może być niebezpieczne dla zdrowia J.Majkowski EPI 2 (34) 2009
Are geomagnetic disturbances a risk factor for the sudden unexplained death of epileptic children? R. Schnabel, T. May, M. Beblo, L. Gruhn International Journal of Biometeorology September 2003, Volume 48, Issue 1, pp 20-24

Post Czy pogoda wpływa na napady padaczkowe? pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.

Sepsa, inaczej zwana posocznicą to bardzo niebezpieczny dla życia pacjenta zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS – Systemic Inflamatory Response Syndrome) wywołany zakażeniem. Do sepsy dochodzi najczęściej na oddziałach intensywnej terapii po wielonarządowych operacjach, u osób osłabionych, starszych. Na sepsę w warunkach pozaszpitalnych chorują najczęściej dzieci i młodzież, nierzadko ma ona dramatyczny przebieg.

Weryfikując dane prawie 850 tysięcy osób chorych na sepsę zauważono, że w ciągu ośmiu lat aż 6,67% z nich zachorowało na padaczkę. W ogólnej populacji zapadalność na padaczkę wynosi około 1,3%. Przebyta sepsa zwiększała również ryzyko stanu padaczkowego – czyli najpoważniejszej formy napadu padaczkowego.

Dane zbierano od 2005 do 2013 roku w trzech stanach USA, średni wiek pacjentów wynosił 69 lat.

Sepsa nierzadko powoduje powikłania neurologiczne, wśród których najczęstszymi są udar mózgu, encefalopatia septyczna, choroby nerwowo-mięśniowe –  polineuropatia stanu krytycznego czy miopatia stanu krytycznego. szacuje się, że powikłania neurologiczne występują u 50-100% chorych a ich ciężkość jest wprost proporcjonalna do ciężkości przebiegu posocznicy.

Wymienione następstwa zwiększają krótkoterminowe ryzyko napadów drgawkowych związanych z zakażeniem ogólnoustrojowym. Opisywane wyniki bostońskich naukowców pokazują, że w dłuższym czasie ryzyko napadu padaczkowego też jest wyższe.

Żródło:
Sepsis Linked to Long-Term Risk for Seizures, www.medscape.com/viewarticle/879007#vp_1

Neurologiczne powikłania w przebiegu sepsy, www.czytelniamedyczna.pl/315,neurologiczne-powiklania-w-przebiegu-sepsy.html

Post Sepsa zwiększa ryzyko padaczki pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.

Duża ilość leków przeciwpadaczkowych nie jest obojętna dla rozwijającego się płodu, a do zmiany leku trzeba się starannie przygotować i zaplanować. Później zmiana leku przeciwpadaczkowego staje się niemożliwa.

Wśród poruszanych w artykule tematów warto wymienić:

• Kwestię dostępności i stosowania antykoncepcji przez kobiety chore na padaczkę, jako jedynego skutecznego elementu planowania ciąży. Problem interakcji antykoncepcji z lekami przeciwpadaczkowymi, a co za tym idzie skuteczności antykoncepcji.
• Zagrożenia, jakie stanowi ciąża dla kobiety chorej na padaczkę, łącznie z podwyższonym ryzykiem nagłej śmierci.
• Kwestia płodności kobiet z padaczką. Badania wykazują, że u kobiet z padaczką cześciej występuje zespół policystycznych jajników, jeden z najczęstszych przyczyn problemów z zajściem w ciąże.
• Dysfunkcje seksualne, wynikające z zaburzeń hormonalnych ale i względów psychicznych i społecznych.
• Wpływ leków przeciwpadaczkowych a w szczególności kwasu walproinowego na zaburzenia rozwoju dziecka i ryzyko wad wrodzonych.

W artykule opisane są również przebieg ciąży i parametry, które powinny być szczególnie monitorowane – m.in. poziom stężenia leków przeciwpadaczkowych w surowicy  i ewentualne dostosowanie dawki. Konieczność przyjmowania kwasu foliowego czy witaminy K.

Przebieg porodu i ewentualne wskazanie do cesarskiego cięcia. A na koniec możliwość karmienia piersią przez kobiety przyjmujące leki przeciwpadaczkowe.

Bardzo obszerny i rzetelny artykuł jest opublikowany w otwartym serwisie, polecamy go uwadze

Neurologia po Dyplomie – Padaczka i ciąża

Post Padaczka i ciąża pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.

W ostatnich 15 latach w leczeniu padaczki zrobiono ogromny postęp, opracowano i wprowadzono do powszechnego stosowania nową generacje leków, o znaczenie mniejszych działania ubocznych, leków które zapobiegają napadom padaczkowym a jednocześnie nie są niebezpieczne dla płodu i mogą być stosowane również przez kobiety w ciąży.

Z badań przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych wynika, że najczęściej stosowanymi preparatami przeciwpadaczkowymi wśród kobiet w ciąży w USA, w monoterapii jest lamotrygina (42%) i lewetyracetam (keppra) u 37,7% kobiet. Podobnie w przypadku terapii łączonych te dwie substancje stanowią podstawę leczenia.

Wszystkie dotychczasowe badania wykazują duże bezpieczeństwo stosowania tych preparatów dla dziecka w okresie płodowym.

Wcześniej, po serii alarmujących badań nad wpływem leków zawierających kwas walproinowy na deformację płodu Amerykańskie Stowarzyszenie Epileptologiczne od 2009 roku wydało rekomendacje o niestosowaniu kwasu walproinowego u ciężarnych. Z drugiej jednak strony w sierpniu 2016 roku Francją wstrząsnęła wiadomość, że w latach 2007-2014, a więc w okresie gdy ryzyko związane z zażywaniem preparatów kwasu walproinowego u kobiet w ciąży było już znane i udowodnione, lekarze dalej przypisywali je ciężarnym. Szacuje się  że w tych latach we Francji przyjmowało je 10000 kobiet i około 450 dzieci urodziło się z tego powodu z deformacjami.

Pogodzenie macierzyństwa z przewlekłą chorobą i koniecznością przyjmowania leków jest zawsze problemem, z którym przyszli rodzice muszą się zmierzyć wraz z lekarzami prowadzącymi i ciąże i leczenie podstawowej choroby. Rozważyć zgodnie z najnowszymi wynikami badań i światowymi doniesieniami wszystkie za i przeciw stosowanej terapii i ewentualna zmianę leczenia. Najważniejsza jest świadomość o potencjalnym zagrożeniu i o możliwościach jego przeciwdziałaniu – do deformacji płodu pod wpływem leków dochodzi w pierwszym okresie ciąży, kobiety chore na padaczkę, tak jak i te przyjmujące n.p. leki modyfikujące przebieg choroby w chorobach autoimmunoligicznych czy chore na nowotwór muszą przede wszystkim ciąże planować i wraz ze swoim lekarzem najpierw zdecydować o bezpiecznym leczeniu choroby podstawowej i ewentualnej zmianie leków na te niezagrażające ciąży.

Źródło Lamotrigine, Levetiracetam Top AEDs in Pregnancy, www.medscape.com/viewarticle/873107#vp_2

Post Bezpieczne leki dla kobiet w ciąży pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.

Opisali dziewiętnastu pacjentów, z przewlekłym stanem padaczkowym, spowodowanym najczęściej na skutek zakażenia ośrodkowego układu nerwowego, udaru czy innych infekcji z gorączką. Mediana wieku pacjentów wynosiła 41 lat. Wszystkim pacjentom kilkukrotnie wykonano badanie rezonansowe mózgu, jednocześnie cały czas monitorowano funkcje mózgu za pomocą eeg.

Stopień zaniku mózgu oceniano za pomocą objętościowego wskaźnika komory/mózg VBR (Ventricular Brain Radio) ocenianego na podstawie tomografii komputerowej mózgu. U wszystkich dziewiętnastu pacjentów pogorszyły się wyniki VBR w dwóch badaniach TK. (mediana zmian o 23%). Zauważono też korelację pomiędzy stopniem powiększenia się atrofii mózgu a czasem trwania stanu padaczkowego i czasem koniecznej hospitalizacji. Natomiast wiek pacjenta był skorelowany ujemnie. U osób starszych zanik mózgu był mniejszy.

Badanie było opracowywane na bardzo małej populacji i wymaga jeszcze doprecyzowania. Badacze chcą rozpocząć systematyczną analizę na większą skalę, wykorzystując też bardziej precyzyjne metody pomiaru zaniku mózgu.

Źródło:

Prolonged Status Epilepticus Linked to Brain Atrophy, www.medscape.com/viewarticle/868691#vp_2

Stan padaczkowy

Post Stan padaczkowy niszczący dla mózgu pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.

Firma tłumaczy swoją decyzję względami ekonomicznymi, zbyt niskie zapotrzebowanie na lek powoduje, że jego produkcja jest nieopłacalna. Lek w Europie został dopuszczony do sprzedaży w 2011, już jednak w 2013 roku Komitet ds. Produktów Leczniczych Europejskiej Agencji Leków zalecił ograniczenie w stosowaniu retygabiny tylko do pacjentów, u których inne leki przeciwpadaczkowe są nieskuteczne lub źle tolerowane.

Wśród najpoważniejszych działań niepożądanych przypisywanych stosowaniu leku wymienia się senność, zmęczenie, zaburzenia mowy, dezorientację ale i charakterystyczną pigmentację siatkówki, warg, paznokci.

Jest jednak grupa pacjentów, u których stosowanie retygabiny w znaczący sposób obniżyło liczbę napadów padaczkowych i umożliwiło normalne funkcjonowanie i pracę. Lekarze są zaniepokojeni koniecznością przestawienia tych pacjentów na inne leki, mają rok na zmianę terapii, do czerwca 2017 roku. GSK uprzedza lekarzy, żeby nie rozpoczynali kuracji Trobaltem u nowych pacjentów, tym którzy w tej chwili przyjmują lek odstawiali go przez okres przynajmniej trzech tygodni i szczególnie monitorowali chorych.

Jednocześnie trwają prace nad nowymi formami retygabiny. Należy mieć nadzieję, że naukowcom uda się opracować substancję o podobnych własnościach leczniczych a mniejszych działaniach niepożądanych. Francuski lekarz dr Biraben ma nadzieję, że molekuła, która jest niezbędna zaledwie kilku setkom chorych, którym nie pomagają żadne inne leki przeciwpadaczkowe uzyska status leku sierocego i jej produkcja zostanie podjęta przez któreś  z małych laboratoriów.

Źródło:

Trobalt, l’antiépileptique qui rendait les gens bleus, sante.lefigaro.fr/actualite/2016/08/26/25331-lantiepileptique-qui-rendait-gens-bleus

www.swissmedic.ch

Post GSK kończy produkcję leku Trobalt pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.

Pierwsze korekty w klasyfikacji napadów padaczkowych wprowadzono już 1989 roku, a kolejne w 1997, 2001, 2006 i 2010. Budząc niejednokrotnie wątpliwości i dyskusje zainteresowanego środowiska.

Ostatnia klasyfikacja napadów padaczkowych, z 2010 roku wyodrębniała trzy podstawowe grupy ze względu na ich początek:

• Napady uogólnione
  • napady toniczno-kloniczne
  • napady nieświadomości
    • typowe
    • nietypowe
    • ze szczególnymi cechami
      • miokloniczne napady nieświadomości
      • mioklonie powiek
  • napady kloniczne
  • napady toniczne
  • napady atoniczne
  • napady miokloniczne
    • miokloniczne
    • miokloniczne atoniczne
    • miokloniczne toniczne
• Napady ogniskowe
  • napady ogniskowe bez zaburzenia przytomności lub świadomości
  • napady ogniskowe z zaburzeniem przytomności lub świadomości
  • napady ogniskowe przechodzące w obustronny napad drgawkowy
• Napady o nieznanym początku
  • napady zgięciowe

W 2016 roku Międzynarodowa Liga przeciwpadaczkowa (ILAE) proponuje i poddaje pod dyskusję kolejną wersję klasyfikacji napadów padaczkowych. Pozostając przy podziale ze względu na początek napadów padaczkowych na napady ogniskowe, uogólnione i o nieznanym początku  wyróżnia napady z objawami ruchowymi i  stopniem świadomości.

• Napady ogniskowe (focal seizures)
  • z objawami ruchowymi (motor)
    • toniczne (tonic)
    • atoniczne (atonic)
    • miokloniczne (myoclonic)
    • kloniczne (clonic)
    • napady zgięciowe (epileptic spasms)
    • hypermotor
  • bez objawów ruchowych (non-motor)
    • z objawami sensorycznymi
    • z objawami poznawczymi
    • emocjonalnymi
    • autonomicznymi

Napady ogniskowe mogą być:

• ze świadomością (aware)
• z zaburzeniami świadomości (impared awareness)
• brakiem świadomości (unknown awareness)

Napady ogniskowe mogą przejść w  obustronny napad drgawkowy

• Napady uogólnione (generalized seizures)
  • z objawami ruchowymi
    • toniczno-kloniczne
    • toniczne
    • atoniczne
    • miokloniczne
    • miokloniczno-atoniczne
    • kloniczne
    • kloniczno-toniczno-kloniczne
    • napady zgięciowe
  • napady nieświadomości
    • typowe
    • nietypowe
    • miokloniczne
    • mioklonie powiek (eyelid myoclonia)

• Napady o nieznanym początku (unknown onset)
  • z objawami motorycznymi
    • toniczne
    • atoniczne
    • toniczno-kloniczne
    • napady zgięciowe
  • bez objawów motorycznych

Napady o nieznanym początku mogą być:

• ze świadomością (aware)
• z zaburzeniami świadomości (impared awareness)
• brakiem świadomości (unknown awareness)

W zależności od istoty napadu padaczkowego i posiadanych informacji lekarz może klasyfikować napad padaczkowy na różnym poziomie szczegółowości.

Jednocześnie ze zmianami w klasyfikacji napadów padaczkowych następują zmiany w powszechnie stosowanej klasyfikacji chorób ICD10. Stosowana w tej chwili klasyfikacja weszła do użycia w 1992 roku i wymaga już przedefiniowania. W szczególności zmiany będą dotyczyć chorób psychicznych – schizofrenii i chorób afektywnych. W odniesieniu do padaczki klasyfikacja ICD11 powinna wyjść na przeciw postulatom Międzynarodowej Ligi Przeciwpadaczkowej i dostosować klasyfikację chorób do propozycji ILAE. Oba systemy odzwierciadlają współczesny pogląd na przyczyny padaczki, patofizjologię napadów padaczkowych. Nowa klasyfikacja ICD11 miała zostać wprowadzona w 2017 roku. W tej chwili mówi się raczej o 2018 roku.

Źródła:
Definition and Classification, http://www.ilae.org
http://www.ilae.org/visitors/centre/Definition_Class.cfm
Revising the ICD-10 codes for epilepsy and seizures, Donna C. Bergen Epilepsia, 53(Suppl. 2):3–5, 2012
mp.pl

Post Rodzaje napadów nowa klasyfikacja pojawił się poraz pierwszy w Padaczka u dzieci i dorosłych, epilepsja.