Leki przeciwpadaczkowe a ciąża
Kobiety przyjmujące leki przeciwpadaczkowe muszą starannie planować zajście w ciążę i przygotować się na to wydarzenie razem ze swoim lekarzem.
Zmiana leków lub/ ich dawek jest konieczna PRZED ZAJŚCIEM W CIĄŻĘ, ponieważ działanie uszkadzające płód ma miejsce we wczesnej fazie rozwoju zarodka (w pierwszych dniach po zapłodnieniu) – o czym wiedza nie jest powszechna. Najczęstsze wady rozwojowe występujące w związku z lekami przeciwpadaczkowymi to rozszczep wargi i podniebienia, wady serca, niewielkie defekty dłoni i stóp , wady kręgosłupa. Uważa się, że ryzyko to wynosi około 6-7%, czyli jest dwu- trzykrotnie większe niż w populacji ogólnej.
Rolą lekarza jest tak dobrać leczenie przeciwpadaczkowe, aby wybrać leki i dawki dające najmniejsze ryzyko wad i nieprawidłowego rozwoju płodu, a jednocześnie najskuteczniej kontrolujące napady padaczkowe u matki.
Jeśli ciąża nie była planowana i jest rozpoznana w drugim czy trzecim miesiącu, wówczas nie jest już zalecana zmiana leczenia – pacjentka nie może dokonywać samodzielnie żadnych zmian w zakresie leczenia: nagle odstawienie leku może spowodować napady padaczkowe groźniejsze dla matki i dziecka w swych konsekwencjach niż sam lek.
Niezwykle pomocną rolę w ocenie wpływu leków przeciwpadaczkowych na ciążę, rozwój płodu i dziecka spełniają prowadzone na całym świecie rejestry kobiet w ciąży, stosujących leki przeciwpadaczkowe . Tu trzeba pamiętać, że leki przeciwpadaczkowe przyjmują nie tylko osoby z padaczką, ale także leczące się z powodu bólu przewlekłego lub schorzeń psychiatrycznych (np. choroba afektywna dwubiegunowa). Zasady, o których wspomniano powyżej – dotyczą także tych osób.
W obecnym stanie wiedzy, pomimo licznych prowadzonych badań i rejestrów nie umiemy odpowiedzieć na pytanie, który lek jest najbezpieczniejszy. Każdy lek przeciwpadaczkowy obarczony jest ryzykiem działania teratogennego.
Wiemy natomiast, że ryzyko wystąpienia wad płodu zmniejsza się, jeżeli pacjentka jest leczona jednym lekiem i jak najniższą dawką dobową. Ponadto każda kobieta planująca ciążę powinna co najmniej 3 mies. przed zajściem w ciążę przyjmować kwas foliowy. Dawka kwasu foliowego powinna być ustalona przez lekarza.
c.d. w artykule
